Lichtkwalificaties voor lichtreclame: lumen, lux en candela.

Lichtmetingen: lumen, candela en lux uitgelegd

Lichtkwalificaties voor lichtreclame: bij verlichting spelen drie eenheden een cruciale rol: lumen, candela en lux. Deze termen beschrijven verschillende aspecten van licht. Daarom is het belangrijk om te weten wat ze betekenen en hoe ze worden toegepast.

Lumen (lm)
Definitie: dit geeft aan hoeveel licht een lichtbron totaal uitstraalt → de lichtsterkte.
Toepassing: hoe meer lumen, hoe meer licht er wordt geproduceerd.

Lux (lx)
Definitie: dit geeft aan hoeveel licht daadwerkelijk op een oppervlak valt.
Toepassing: bepaalt de verlichting van een specifiek gebied. Hiermee kun je beoordelen of een oppervlak goed zichtbaar is. In dit geval de hoeveelheid licht dat daadwerkelijk door het oppervlak valt. Lux is het aantal lummen per m².

Candela (cd)
Definitie: dit meet hoeveel licht in een specifieke richting wordt uitgestraald. 
Toepassing: hierdoor is candela relevant bij gerichte verlichting, zoals spots of schijnwerpers.

Hoewel Kelvin de Lux-waarde niet direct beïnvloedt, kan de perceptie van helderheid wel variëren. Bijvoorbeeld, koel wit licht (met een hogere Kelvin-waarde) kan voor het oog feller lijken dan warm wit licht bij dezelfde lux-waarde. Dit komt doordat het menselijk oog gevoeliger is voor blauwachtig licht.

Kelvin (k): deze eenheid bepaalt de kleurtemperatuur van licht en daarmee of het warm (geel/oranje) of koel (blauw/wit) oogt.

• 3000K (warm wit)
• 4000K (neutraal wit)
• 6500K (daglicht wit)

Formule Lux berekening

In een vergunningstraject kan hiernaar worden gevraagd. Hieronder een voorbeeld voor lichtbakken van 10 cm diep zonder bedrukking.

• Lichtopbrengst per module = 165 lumen
• Aantal modules per m² = 16 modules
• Totale lumenoutput = 165 lm × 16 = 2.640 lm per m²
• Lichttransmissie acrylaat = 26% (correctiefactor: 0,26)
• Goede lichtreflectie in de lichtbak = gemiddeld 1,2× versterking
• Stralingshoek = 165° (let op de helft van de stralingshoek wordt gebruikt voor de berekening)
• Afstand LED → acrylaatplaat = 10 cm (0,1 m)

Stap 1: Berekening van de effectieve lumenoutput

De totale lumenoutput per m² is 2.640 lm. De transmissie door het acrylaat is 26%. Dit betekent dat:

2.640 × 0,26 = 686,4 lm/m² 

Vervolgens wordt de lichtoutput versterkt door de reflectie in de lichtbak met een factor van 1,2:

686,4 × 1,2 = 823,7 lm/m²

Stap 2: Berekening van het belichte oppervlak (met de stralingshoek)

De stralingshoek van 165° betekent dat de lichtstraal wordt verspreid over een groter gebied. De helft van de stralingshoek wordt gebruikt voor de berekening (82,5°). Nu berekenen we de straal van het belichte gebied op de acrylaatplaat:

$$\text{straal van het belichte oppervlak }=\tan (82,5°)\times 0,1\text{m}$$

tan ⁡(82,5°) ≈ 7,115 en 7,115 × 0,1 = 0,7115 m

Het belichte oppervlak (cirkelvormig) wordt dan berekend als:

belicht oppervlak = π × (straal)² = π × (0,7115)² ≈ 1,59 m²

Stap 3: Berekening van de lux-waarde

Met opdruk.

Bedrukking van de acrylaatplaat beïnvloedt de lux-waarde door de lichttransmissie te verlagen. Dit hangt af van de hoeveelheid inkt dat wordt gebruikt. Gemiddelde correctiefactoren voor verschillende bedrukkingen zijn:

• Licht bedrukt (veel wit, lichte kleuren, dunne lijnen): transmissie ≈ 50-70% van onbedrukt acrylaat → factor 0,5 – 0,7
• Gemiddeld bedrukt (mix van lichte en donkere tinten, dikkere patronen): transmissie ≈ 30-50% → factor 0,3 – 0,5
• Veel zwart en donkere kleuren (hoge dekking, weinig transparantie): transmissie ≈ 10-30% → factor 0,1 – 0,3

Voorbeeld:

Veel zwart/donkere kleuren (factor 0,1 – 0,3):
→ 517 × 0,1 = 52 lux
→ 517 × 0,3 = 155 lux